Królewna Henri Matissa

Grande nu couché (Nu rose) 1935 (Akt leżący 1935)
Grande nu couché (Nu rose) 1935 (Akt leżący 1935)

W Nicei znajduje się Muzeum Henri Matissa, do którego dojście na piechotę wymaga nie lada wyczynu, bowiem usytuowane jest na wzgórzu. Dokonaliśmy tego wdrapując się tam w upalne popołudnie rok temu.

Wystawa jest tak skonstruowana, że ogląda się chronologicznie obrazy wielkiego francuskiego fowisty, zaczynając od jego wczesnych prac, kończąc na szkicach do „Le Danse” – „Tańca”, jego najbardziej znanego dzieła. Tego obrazu akurat w muzeum nie ma, ponieważ „Taniec” znajduje się w Ermitażu w Sankt Petersburgu. „Taniec” namalował w 1910 roku na zlecenie rosyjskiego kolekcjonera sztuki, Sergieja Szczukina. To jedno z najbardziej rozpoznawanych dzieł Matissa – przedstawienie tańczących  w kręgu postaci, malarz użył do ich namalowania podstawowych kolorów: czerwieni, zieleni oraz błękitu. Obraz tematycznie i kolorystycznie mówił o radości życia w jego prostej, wręcz prymitywnej wymowie. W swojej prostocie genialnie ukazał nowy kierunek w sztuce – fowizm.

W Musée Matisse w Nicei są inne obrazy malarza. Moja uwagę przykuł „La Grande Robe Bleue et mimosas” przedstawiający kobietę w wielkiej niebieskiej sukni z kwiatami mimozy w tle, namalowany w 1937. Moje pierwsze wrażenie?  Przecież ja tak malowałam tzw. królewny w podstawówce, zwłaszcza korale na szyi damy na obrazie wydały mi się zdumiewająco znajome!

La Grande Robe Bleue et mimosas 1937 (Niebieska suknia i mimozy)
La Grande Robe Bleue et mimosas 1937 (Niebieska suknia i mimozy)

Obraz nazywa się „La Grande Robe Bleue et mimosas” – Duża błękitna suknia i mimozy. Przedstawia kobietę siedzącą centralnie na kanapie w ogromnej sukni z bufiastymi rękawami, przeskalowanie wymiarów postaci u Matissa było zabiegiem celowym. Za kobietą znajduje się bukiet żółtych mimoz, kwiatów symbolizujących wstydliwość (mimozy mimowolnie zamykają się pod wpływem zewnętrznych bodźców np. dotyku).

Kobieta w woalce 1927
Kobieta w woalce 1927

Pomyślałam, że tak mniej więcej dziewczynki malują „królewny”: przedstawienie frontalne, nieporadne ujęcie proporcji, tj. za duże albo za małe głowy, za duże albo za małe dłonie, ogromne suknie z bufiastymi rękawami, wielkie korale na szyi w kształcie kulek etc. Do tego dodamy żywe, kontrastujące zestawienie barw. To nieco dziecięce wyobrażenie, nieskrępowane myśleniem o proporcji, odlegle akademizmowi i pozornie naiwne, słowem – Matisse.

Petite pianiste, robe bleue 1927 (Pianistka w niebieskiej sukience)
Petite pianiste, robe bleue 1927 (Pianistka w niebieskiej sukience)

Z wystawy dowiadujemy się, że Matisse stosował ciekawą metodę dokumentowania etapów swojej pracy nad obrazem, fotografował je, kiedy uznawał to za właściwe i dlatego istnieją na przykład dwadzieścia cztery wersje obrazu kobiety w niebieskiej sukni.

Odaliska na czerwonej skrzyni 1927
Odaliska na czerwonej skrzyni 1927

W moim odczucie obrazy i szkice, które widzieliśmy, świadczą o tym, że fowizm właśnie z takiej formy mógł się wywodzić, aby przekształcić się w świadomie obrany kierunek malarstwa.

Żartobliwe impresje na temat Henri Matissa, który był wielkim malarzem, przedstawicielem fowizmu, żywych barw i ostrych kontrastów, żył w latach 1869-1954, mieszkał w Nicei i na stałe zapisał się na kartach historii malarstwa, nie tylko ze względu na słynny obraz „Taniec”.

Grand acrobate 1952 (Akrobata 1952)
Grand acrobate 1952 (Akrobata 1952)

https://www.musee-matisse-nice.org/en

Ona maluje

Dodaj komentarz